Sadık Yemni Sözlüğü
Tirildeme: Türkçe’de İngilizce
deki Thriller kelimesinin karşılığı 1996 yılına kadar yoktu. Gerilim, korku,
polisiye tanımları yetersiz kalmaktaydı. Bizde tiril tiril gömlek, pantalon
denir ya. Bu dikkatimi çekti. Thril ve Tiril kelimeleri arasında ses benzerliğinin
yanı sıra anlam benzerliği olduğunu da keşfettim.Tirildeme kelimesi sözlükte
hazırdı yani. Kendini tedavüle sokacak birini bekliyordu.
Tirildetir şeklinde de
kullanılabilir.
Cümbüşlü Tirildeme: Action thriller
için önerdiğim bir deyimdir.
TÖHAF: Tam Özerk HAyal Film. Bütün araştırmalara, antidepresan yıpratmalarına rağmen
beynimizde henüz özerkliğini koruyan bölgeler olduğu biliniyor. Tam Özerk HAyal
Film şirketi. Bir kitabı okurken ya da bir öyküyü dinlerken beynimizde bu
bölgenin yarattığı sadece bize has filmlere verdiğim isimdir. 2008 yılı
mamulatı.
İdeaot:
İdeaot’u 2003’te
otomatize edilmiş idealar, düşünceler, tasavvurlar ve hatta biraz da soyutun
güzelliğinin doğurduğu aşk anlamına türettim. İdeaot’a giden yolun iki öncül
basamağı vardı. Robot ve Biot.
Robot: Robot kelimesi ilk kez Çek yazar Karel
Čapek tarafından 1920’de yazdığı Rossum’s Universal Robots adlı tiyatro
oyununda kullanıldı. Çekçe robota kelimesinden yararlanmıştı. 1933 yılında
Karel Čapek bir arkadaşına yolladığı mektupta robot kelimesini kardeşi Josef’in
uydurduğunu yazmıştır.
Asimow’un yazdığı
öyküden yapılan I Robot, Robocop ve A.I, Artificial Intelligence, Star Wars
filmleri en tanınmış robot filmleri olarak tarihe geçti. Ben nedense en çok I
Robot’u severim.
Biot: A.C. Clarke, 1973’de yayımladığı
Rama’yla Randevu adlı kitabında biyolojik robot olan biotlardan söz eder.
Bunlar organik malzeme dolu bir denizden türüyorlar, tamirat, yedek parça
temini, teknik bakım, temizlik vb. gibi görevleri yerine getirdikten sonra bu mini
denizde çözülüp gidiyorlardı.
Oysa
bütün sonsuz değişkeleriyle yaşam Rama’ya gelmişti. Eğer bu biyolojik robotlar
canlı değillerse, çok iyi birer taklit oldukları ortadaydı.
‘Biot’ kelimesini kimin bulduğunu kimse
bilmiyordu. Sanki bir anda kendiliğinden ortaya çıkmış ve herkes tarafından
kullanılmaya başlanmıştı. Bu duruma göre ana girişte Pieter, şef Biot gözcüsü
oluyordu. Ve onları inceledikçe bazı davranışlarını anlamaya başladığına
inanıyordu.
Arthur
C. Clarke, Rama’yla Buluşma, İthaki yayınları,1999
İdeaot: Tasavvurlardan yapılmış, düşüncelerden
örülmüş robotvari sistemler, simülasyonlar için bir sözcük ararken parmaklarım
2003 şubatında ansızın İdeaot yazdı. Sezildemliğim, İdeaot’un bir kez
kurulduğunda tüm evreni, evrenlerin tümünü birbirine bağlayan mana köprüleriyle
eklemlendiğini fısıldıyor.
Evren denen
matrix’in içinde olmak, bu tür bir tasavvurhanenin, düşomatın, hayalmatiğin
azası, bileşeni, parça buçuğu kesilmek çok katmerli bir gerçekliğe açılan
sayısız eşiklere de yakın durmaktır o halde.
İnanılmaz
derecede muhteşem bir bütünün bitmez tükenmez tünelleri, salkım saçaklı kabul
salonları ve de en önemlisi sayısız farkındalık düzeyleriyle tanışmaya
davetliyiz.
Dünyada ilk kez 2003’de yayımlanan Çözücü adlı kitabımda kullanılmıştır.
Fikir Yongalama: Ehliyetli düşünme ya
da felsefe demlemek. (2006)
Amsterdam’da kurduğum think tank grubuna Fikir yongalama Kulübü adını
verdim. 2006 Kasım ile 2008 Aralık tarihleri arasında ayda iki defa olmak üzere
toplanıldı ve bir çok dünya meselesi incelendi.
Akaşanlar: Akaşik sistemin
(levh-i mahfuz ya da evrenin hard diski) her insan için tahsis ettiği duyarlı
kayıt öğesi.
Cepcepniler: Ufak tefek eşyaları,
zamanı ve hatta anıları tırtıklayıp paralel evrenlere götüren getiren minik
yaratıklar.
TekinsizX : Paranormal,
metafizik, iyi saatte olsunlar, doğa üstü
olayları fantastik, bilimkurgu, polisiye üslupla harmanlayan edebiyat türü.
2009 mayısında genel bir terim olarak beğenilere sunulmuştur.
İnşallahvaristan : Evrenin en ücra
köşesinde bile olsa mevcut olmamasından için için endişe duyduğumuz yer. Bütün
ütopyaların beşiği. (2010)
Sezildemlik: Sezgilerimizin
demlendiği ve yaratıcı coşku kazandığı hayali kap. Beynimizdeki sezgi üreten
bölge. Gönül.
Vehimiçi: Çevrimiçi teriminden yararlanarak PARANOYA
karşılığı için türettiğim bir terim. 2010. Vehim halinde online olmak kastediliyor.
Tebdilcinler: Tebdil
etmiş cinler. Daha çok dişi olanları tarafından insan vücutları kullanılarak
yapılan işlem. (Bu başlıkla bir
öykü ve kısa bir film mevcut)
Cinofreni: Cinlerin neden olduğu şizofreni vakaları için
uydurduğum tıbbi terim. (2014) Bu başlıklı öyküm Gölge Dergisi’nin 86.
Sayısında yayınlandı.
Canaksi: Varoluşumuzun duygu belli etmeyen bir
kopyası. Bir çeşit sağlaması. İlk kez Akisfer (2011) adlı romanımda kullanılmıştır.
2009 yılı yapımıdır.
Takatrik: Takatı kesik anlamına.
Tevekkülon: Foton,
Graviton’dan esinlenerek, tevekkül zerrecikleri anlamına.
Tesirlilik : Etkinlik
sözcüğü faaliyet anlamına gelmez. Etkinlik’in eşanlamlısı Tesirliliktir.
Kültürel tesirlilik, öğrenci tesirlilikleri şeklinde kullanılabilir.
Jüpiter Etkisi: Başlangıç aşamasındaki yazarları daha hızla
kaliteli yazmaya yönelten yönteme verdiğim ad. (Pek yakında ayrı bir kategori
şeklinde izah edeceğim)
K∞: Kitaplardan
taşan ve sonsuzluk hissiyatımızı depreştiren rayiha. (2013)
Bedkorku: Hard Core Horror anlamına.
Kanlı bıçaklı olanı (ucuz ve yavan malzemeyi kastetmiyorum) değil ama. Zihnen,
moralman çökerten, umarsızlık uçurumlarının dibini seyrettiren korku metinleri
anlamına. (2014)
Eskidem: Antika ya da
eski eşyalar için uygun gördüğüm bir kelime.
Fotonella: Fotonlardan
yapılmış insan gibi programlanmış bir genç kadın. Türünün ilki. (2013)
Kemgerçeklik: Kelek durum silsileli gerçeklik.
Düşünce yalpalaması: Kararsızlık.
Exogazelci
olmak: Hariçten gazel okumak
Korkulobin(Hemoglobinden)
Damarlarında korku zerreciklerinin cirit atması. (2008)
Kurulu düzen:
Patronsaray-İşçibahçe maçı
Merakson
motoru: Çocuksu ve bilimsel merakı fazla olan marka
Birliktelişim (Rezonans için)
Metakeramet:
Keramet ötesi.
Sekizbenlik: Paralel evrenler
arasında bir gerçek evren ve yedi kopyası ile çalışan sistem. İlk kez
Ölümsüz’de sözü geçmiştir. Hiçbir iddiası olmayan bana ve dalgaboydaşlarım olan
okurlarıma has sözlük kurulmaya devam edecek. Daha onlarca kelime yerini
beklemekte. Bu kelimeler serbest çağrışıma salınmışlardır. Kullanıma açıktır.
(2003)
Vicdanölçer: Vicdanmetre de dense
yeridir.
Algımetre: Algıölçerlilik
Niyet pencereleri: Gözler
4 kategori insan:
Dedi ve Koducular
Demedi Koducular
Dedi ve Komadıcılar
Demedi Komadıcılar
Kıllı tasarım: Darwinizm.
(Akıllı Tasarım’ın zıddı)
Cypher Hapı: 2. Ortaçağ’da, yani
günümüzde insanı bireylikten sürülüğe indirgeyen hap. Mavi ya da kırmızı değil.
Kahverengi Hap. Ne olup bittiğini pekala bildiği halde başını kuma gömenlerin
gözde hapı. (2010)
Mor Hap: Matrix filminde kırmızı hap gerçeği, mavi hap
sanal gerçeği temsil ediyordu. Oysa asıl gerçeklik için bu iki hapı bir arada
yutmalıdır. (2007)
Phantomat (S.Lem’den): Hayalmatik ya
da Düşomat. Tasavvurhane bile olabilir pekala.
Miyavor: Kedilerin en çok
istedikleri üç şeyin tek kelimeyle ifade edilişi. Sıcak, kucak ve kayıntı.
(2010)
Dijital İnsanat Bahçesi – En Yeni cesur Dünya yani Yeni Normal (2021)
Kahır bandı: Kahır yüklü ortam.
Haya kırıklığı: Ahlaksızlaşma,
duyarsızlaşma.
Turfandacon : Neocon
Paranın haysiyetini
yitirmesi: Vahşi kapitalizm.
Can aynam: Sevdalım.
Mışıl mışıl tozları: Melatonin.
Bigbangdaşlık : Bigbangle başlayan dostluk.
An dondurması : Fotoğraf karesi
Beyinosfer: Zihinsel
Demirzâr – Demir gibi sert, ama diğer yandan zâr gibi ince, duyarlı, ağlayan,
inleyen anlamına. Bir roman kahramanımın adı.
Moral karartması: Şiddetli moral bozukluğu
yaşadığı
Bize
Has Bir Medeniyet telakkisi bağlamında türettiğim sözcükler
AKİD : Dünya
değişiyor ve yeniden yapılanıyor. Her ülke bundan
çeşitli şekillerde etkileniyor. Eskisi gibi kalmak, eski statükoyu sürdürmek mümkün değil gibi görünüyor.
Partiler gelir geçer. Kalacak olan Büyük Türkiye Cumhuriyeti’dir. Bağımsız bir
bakışla, 21. yüzyılda ‘Yeni Türkiye’nin
medeniyet modeli sloganlarından biri olması umuduyla AKİD’i tasarladım. (2013)
AKİD nedir?
A – Ankara : Ankara Duruşu. Ankara artık oyunlarla sürüklenen bir
ülkenin başkenti değil. Kendisi de oyun kuran, ağırlığı olan Ankara, politik
ağırlığının yanı sıra dünyaya verebileceği kültür mirasıyla iftihar etmektedir.
Kendine güvenen ve kültürüyle iftihar eden bir duruşa sahiptir.
K – Konya : Konya Kriterleri. Bu terim 2005 yılında tarafımdan ortaya
atılmıştır. Mevlana’nın eşsiz eseri Mesnevi’den hareketle üç temel maddeye
sahiptir. Küresel Merhamet, Hoşgörü ve Hakkaniyet.
İ - İstanbul :
İstanbul Hoşgörüsü. Fatih
Sultan Mehmet’in İstanbul’un fethinden sonra azınlıklara ve gayri müslimlere
gösterdiği hoşgörü, verdiği hakları ve ünlü fermanını temsil eder. Başta
Avrupa’da olmak üzere sinsice bedenlenen apartheid’e karşı çok ciddi bir
panzehirdir.
D – Diyarbakır: Diyarbakır Bildirisi. 1950’lere kadar ciddi bir Türk nüfus
barındıran Diyarbakır, Türk-Kürt
işbirliğini ve kardeşliğini temsil eder. Diyarbakır Bildirisi tek maddeden
oluşur. ‘Türkler ve Kürtler büyük, etkin ve kalıcı bir refah bölgesi tesisi
için sonsuza kadar el ele vermiştir.’
Beyaz Cumalar: Robinson’un Maddi Refah Adası’na (refah ülkeleri)
göçen eski tanımla üçüncü dünya, yeni tanımla yeterince kalkınmamış ülke
insanlarından bazıları (bizde örneğin beyaz Türkler) kendilerini Robinson’un
eşdeğeri addeder. Oysa Robinsonlar
nezdinde Cuma’dır. Beyaz bir Cuma.
Samsa ve Faust Kapıları: Robinson’un Maddi Medeniyet Adası’na (Batı’ya)
girişte iki kapıdan birinden geçilir. Samsa ve Faust kapıları. Samsa
Kapısı’ndan geçenler için eninde sonunda böcekimsi bir yaratığa dönüşmek
mukadderdir. Faust kapısı ise çok daha az sayıda ayrıcalıklı kimseye görkemli
bir hayat sunar. Bunlar zamanla çatallı kuyrukları ve toynaklı ayakları olan
yaratıklara dönüşür. Bir aralar Üçüncü
Bir Kapı daha vardı. İnsana insan kalmayı vaadediyordu, ama şu sıralar tamirde.
(2013)
Modernitenin Sözümona Üçüncü Kapısı ve gerçek Üçüncü
Kapı için Üçüncü Kapı başlıklı
yazımı okumanızı tavsiye ederim. (2016)
SiMA: (2013) yapımdaJ
COP: Cumhuriyetçi Oligarşik Parti. Kültürel iktidar ve vesayetin yarı resmi
partisi. (2009)
Noktacan: Yeni zamanlarda her an nerede olduğu bilinen, gizlisi saklısı olmayan
özne. Dijital Köle. (2012)
Nazarzede Kliniği: Synopticonun yaygınlaşması. Her an gözlenir
durumda kalan insanın bunaltısı.
Nârname: İkbal elde etmek amacıyla Şeytanla yapılan anlaşmanın metni. (2015)
FOS: Faşist Oryantalist Sol (2015)
YOK: Yerli Oryantalist Kepazeler (2015)
GEZİLEPSİ: (2017) Aradan geçen
bunca zamanda Gezi Olaylarında Küresel Sermayenin, Batılı ülke ve gizli
servislerinin, FETÖ’nün, Nusayriler’in, rahmetli Atilla İlhan’ın ünlü
kadrosunda yer alan bazı aydın, siyasi, medya mensubu, akademisyen vb.’nin
başat rolünü inkâr edenler için konmuş bir teşhistir.
GEZİLEPTİK şeklinde de kullanımı var.
GEZİLEPSY şeklinde yabancı dilde de söylenebiliyor.
NATÖ: (2016) Birinci Gladyo ve FETÖ’nün sahibi. PKK,
PYD, DEAŞ ve El Kaide’nin patronu.
Entelhempalar: Milli
ve manevi değerlerden iyice kopmuş, Batı kültür potasında erimiş, oradaki
muhtevayla hemhal olayım derken cüruflaşmış entellerdir. Pozitivist, sosyal
Darwinist takılırlar. Nekrofil fikir mezarlığında gezinmeyi severler. Yaşarken
mevtalaşmışları, zombilektüelleşmişleri mevcut malum. Tarih bilincinden
yoksunluk çekmeyi mahalleye sadakat olarak nitelendirirler. Ülkesinden nefret
eden, her fırsatta yabancı medyaya asılsız şikâyetlerde bulunan zatı
muhteremdirler. Karikatür krizlerinde ifade özgürlüğü sevdalısı maskesiyle
karakültürleştirme polenleri salarlar. Ülkelerinde zor hayatları varmış
numarası çekerler. Gizli açık terör destekçileridir.
(Kısa tasvir –
2016)
Karakültürleştiriciler: Karikatür krizinde kasıtlı olarak kriz çıkartan
islamofobi fabrikatürlerinin tarafını tutan entellere verilen sıfat. (2005)
Kafkaeskileşmişlik: Kafka’nın
kendi sorunlarını direkt olarak dile getirmemesinden kaynaklandığı iddia edilen
bir terim var. Kafkaesk, endişe ve karamsarlık anlamına kullanılıyor. Eski
Türkiye’nin sol-liberal-jakoben formatlı aydınları şu anda iyice kafkaeskleşti.
Esas dertlerini dile getirme yetilerini yitirmiş gibiler. Çağ dışı kaldılar.
Sorunlar üzerine sorunlu metinler yazarak boşa kürek çekiyorlar.(2016)
Porselen Yazarlar: Projeleşen
ve projeleşme potansiyeli ve isteği taşıyan yazarlara verilen isim. (2016)
TÜM: Türkiyeli ve Müslüman (2009)
Hoşkatlanı: Farklılıklara, sürekli yapılması halinde rahatsızlık veren bazı durumlara
anlayış gösterme hali. Tolerans’ın karşılığı müsamahadır. Hoşkatlanı müsamahanın
bir dalı. Metazori Katlanı da var. Katlanmamanın elimizde olmadığı haller.
Hoşgörü Doğu’ya has aşkın bir anlama sahip. Yaratandan ötürü hoş görmek. Batılı
anlamdaki toleransı karşılamıyor bu haliyle. (2004)
Tordemir : Temsili olarak ‘Demirağ’ şeklinde nitelendirilen, insanları modern köle
yapan, özgürlüklerini sınırlayan, virtüel âlem ve algı yönetimi alanlarını yani
çağın zihinsel ağlarını kontrol eden otoriteryan, kabalist, baskıcı ağ ve bunun
yarattığı sistem. Yeni zamanda Dijital Kafes.(2013)
Tepefaizgöz: Faizle ve tefecilikle büyük kapital edinenlerin
önde gelenleri. (2015)
Hal Efendisi: Postmodernizmin pençesindeki insanın hayatını
A’dan Z’ye tanzim eden merci. (2012)
Oyuneri: (2016) Bilgisayar oyunu bağımlılarına verilen ad.
Kod A: - Ağrıyan adlı romanımda yerini belirttiğim muhteşem
tözün esinlemesiyle - ‘Eğer dünyanın küresel vicdanı bir dağ gibi heybetle
yükselmiyorsa, orada dirlik, insani düzen ve merhametten söz edilemez.’ (2011)
GlobeHyde: Küreselleşmenin insan
sevmez yüzü. (1999)
GlobeJekyll: Küreselleşmenin insan
sever yüzü. (1999)
İslamofobi: Batı’da
ırkçılığın ve neo-kolonyalizmin yeni maskesi, İslam coğrafyasını ekonomik ve
siyasi yönden baskı altında tutma projesinin kilit lafı. Irkçı-siyonist güdümlü
avanta tezgâhı.
Homoturcus: ‘İnsan Türk’ anlamına.
1987 yılında tedavüle sürülmüştür.
Konya Kriterleri: Bu terim 2005 yılında tarafımdan
ortaya atılmıştır. Mevlana’nın eşsiz eseri Mesnevi’den hareketle üç temel
maddeye sahiptir. Küresel Merhamet,
Hoşgörü ve Hakkaniyet.
Homo Kul : Harari’nin Homo Deus- İnsan Tanrı
adlı kitabına yazdığım eleştiri metninde ilk kez ele aldığım bir terim.(2017)
Homo Deus’un anti tezi. Bütün dindarları kapsar.
RaBA-
Rakı-Balık Akademisi – Makbul bir siyaset jargonu.
Paraverse (Şubat 2022) – Metaverse
alternatif bir sistem. Yapımı sürüyor.
Büyük Sıfırlama Emekçileri – Das Globalcilerin ayak takımı.
Dijital İnsanat
Bahçesi – Bir Metaverse-Paraverse Departmanı. Yakın geleceğin
Tekno Paryaları için dijital kafes.
Çekimdışı Sözcükler Kutusu - 1
İnsanlar
çevrimiçi ve çevrimdışı olarak iki gruba ayrılır. Çevrimdışı olmak, devrimdışı
olmak, yani devredışı kalmaktır. - 2010
Merak aklın nefes almasıdır. Verdiği
nefes de esindir. Nefesin toplandığı yer sezildemliktir, sezginin
demlendiği yerdir, yani gönüldür.
Firketeli okurlar debisi (kadın
okurlar için)
Gevşek somya
rehaveti
Mendebur
istisnalar
Cerahatli
ruhlar
Heyecan
muhiti
Karakter
sirkeleşmesi
Bütünü
sezmişlere has hovardalık
Bakış
kokutanlar birliği
Beyin
hücreleri göçü
Hayatını yanlış yerlere parkedenler kulübü
Mazo-tiryakilik.
Yorgun izzeti nefisler
Müstesnalara açılan sır
halvetleri
Kaliteli-aza kanaat edenler
Moleküler Muhabbet
Hasbelmeslek
Zamandan azadeliğe ramak kala
müstehziyim
Çekimdışı Sözcükler Kutusu – 2
Hatasız homo
olmaz - Şubat - 2018
Lineer Sabır – Aralık 2017
Hayat
çelişkilerle müstakildir – Mart 2018
Beyin
hücreleri göçü
Laf çorabın
mı kaçtı?
Rüyalar beni
sana sallatan salıncaklar.
Hayaldentüremişne
varsagiller = nesne - 2008
Mendebur
istisnalar
Müstesnalara
açılan sır halveti
Heyecan
muhiti
Yollara kalp
döşeyen niyet
Hayırcası
harikadır
Kaliteli aza
kanaat
Bastırılmış
duygu pastırması
Cerahatlı
ruh
Hasbel
meslek
Çekimdışı Sözcükler Kutusu – 3
İlham en hakiki
(Drug) kafadır. - Mart 2019
İstikbal marşı
korosu – Mart 2019
Format fıtratı
yorar. – Mart 2019
İçimizdeki
güzellik bize musallat olan – Ekim 2019
Küfür şu
sıralar püfür püfür. – Mart 2020
ETT -Elleri
Telefona Teyelliler – Mart 2020
Kelt Kelbi – Mayıs 2020
Kabin Azabı – Ekim 2020
Dijital Kuduz
Salgını – Ocak 2021
Tabansör:
Asansör bozulunca katları çıkma işlemi – Ocak 2021
----------
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder